- بازار فولاد باز هم پتانسیل تغییر چهره خود را نشان می دهد تا جایی که مجددا شاهد تقویت قیمت ها هستیم، ولی این رشد نرخ با اما و اگرهای بسیاری رو به رو است.
تلاش تصمیم سازان بازار فولاد برای حمایت از قیمت ها با مدیریت طرف عرضه، بیم و امیدهای بسیار در بخش تقاضا، تاثیرپذیری بازار داخلی از سیگنال های جهانی، تزریق جو امید در بازار داخلی و برخی خوش بینی ها به خروج از رکود بخش ساخت و ساختمان با تغییرات جزئی ولی مهم در بخش مسکن همچنین تحریک بازار فولاد از سمت بازار ارز مواردی است که همگی به تغییر شکل بازار فولاد کمک خواهد کرد. این در حالی است که شاید برای اولین بار در سال های اخیر، رشد جدی قیمت ها پس از یک فاز عقب نشینی بسیار جزئی، وارد گام دوم رشد قیمت ها شد که نشان می دهد چهره بازار فولاد با گذشته تغییراتی جدی را تجربه می کند.
با توجه به موارد فوق شاید از این پس باید چهره جدیدی از بازار فولاد را در بررسی های خود لحاظ کنیم که این تغییر در رفتار کلی بازار و همچنین سودآوری و استراتژی های فعالان و تصمیم سازان این حوزه مهم اهمیت بسزایی خواهد داشت.
همان گونه که در گذشته به آن اشاره کردیم طولانی شدن رکود در بازار فولاد که شاید بخش بزرگی از آن منبعث از رکود بازار مسکن و تضعیف پروژه های عمرانی باشد، عمری بیش از 4 سال دارد، هرچند که تغییرات کوچک و بزرگی در ماه های اخیر را شاهد بودیم. طولانی بودن دوران رکود خود دلیل مهمی بر پایان یافتن این واقعیت نامطلوب در بازار است که البته با توجه به جرقه های رشد قیمتی در ماه های اخیر، می توان بهبود بنیادین بازار را با تقریب نسبتا مطلوبی نوید داد. در خصوص جرقه های رشد قیمتی باید گفت که ابتدای آن از اسفندماه سال گذشته آغاز شده و تا فروردین ماه سال جاری ادامه داشت، ولی پس از آن شاهد ثبات نسبی قیمت ها بودیم.
پس از این دوره با توجه به ورود جدی انجمن تولیدکنندگان فولاد با برگزاری جلسات متعدد، شاهد بودیم که از تابستان سال جاری، هر 3هفته یکبار جرقه های رشد قیمتی جدیدی به ثبت می رسید که غالب آن از بخش عرضه با مدیریت قیمت های پیشنهادی در کنار حجم تولید و تزریق به بازار کلید خورد، ولی با توجه به کم رمقی تولید، حالت پلکانی و در پاره ای اوقات چهره ای رفت و برگشتی به خود گرفته است.
این فراز و فرودهای بازار فولاد اگر هیچ خروجی محسوسی هم نداشت، ولی باز هم قدرتمندانه در برابر افت قیمت ها موضع گیری کرد، اگرچه در طول دهه محرم یا در زمان بارش های فصلی و مشکلات حمل ونقل، شاهد بودیم که از شدت آن کاسته شد.
این رفتارها در کنار توجه جدی تصمیم سازان بازار فولاد به بازارهای جهانی و حتی دورنمای قیمت های بین المللی به کمک رفتار قیمتی در بازار مواد اولیه و هزینه تولید، نشان می دهد که بدنه تصمیم سازی در بازار فولاد، این بار با دقت، اطلاعات، قدرت و جسارت بیشتری رفتارهای بازار فولاد را مدیریت می کنند.
نکته ای که به صورت نسبی در رفتار مدیریتی فعالان بازار فولاد کمرنگ جلوه کرده را باید در واقعیت های تقاضا جست وجو کرد که غالبا از عهده این بخش مدیریتی خارج بوده و تاثیرات مهمی را بر موفقیت این رویکرد مدیریتی بر جای خواهد گذارد که تلاش برای بررسی این وضعیت می تواند پاشنه آشیل بازار فولاد را ترمیم کند. هم اکنون به نسبت مدت مشابه سال قبل، سفته بازی و واسطه گری در بازار فولاد از رونق بیشتری برخوردار شده که به تقویت تقاضا هرچند غیرواقعی منجر شده و همچنین معاملاتی موسوم به خریدهای انباری را تقویت کرده است. این مطلب را باید بسیار جدی گرفت زیرا از یکسو نشان دهنده بازگشت برخی از فعالان قدیمی بازار بوده و از سوی دیگر به تزریق سرمایه به بازار فولاد منجر می شود.
این در حالی است که خودنمایی این بخش از خریداران به تقویت موجودی انبارها کمک کرده و البته می تواند فضای مدیریت در بازار را برای تصمیم سازان اصلی آن محدود کند زیرا بخشی از عرضه ها دیگر از طریق کارخانه های تولیدی به بازار ارائه نخواهد شد. از سوی دیگر ورود این بخش از فعالان بازار به معاملات که هم اکنون به آرامی در حال خودنمایی است ولی در هفته های آینده شواهد بیشتری از این واقعیت مجددا خودنمایی خواهد کرد، خود دلیلی از بهبود تقاضای موثر از سمت مصرف کنندگان نهایی است که نیاز به حضور این بخش از بازار را توجیه می کند.
از سوی دیگر تقویت حجم معاملات در بازار مسکن هرچند به صورت آرام و زیرپوستی در حال انجام است، خود دلیلی برای تقویت حجم خرید فولاد به شمار رفته، اگرچه خبرها از تقویت اعطای مجوز و افزایش حجم ساخت وساز پروژه های بزرگ حکایت دارد. این موارد هرچند که هنوز از سمت داده های رسمی به صراحت ترسیم نشده ولی انتظار برای اعلام چنین سیگنال هایی وجود داشته و دارد. در کنار رشد قیمت فولاد هم اکنون شاهد افزایش بهای سیمان و حتی برخی مصالح ساختمانی هستیم که در کنار افزایش قیمت دلار، این بار با پشتوانه ای بنیادین در حال تاثیرگذار ی بر بازار مسکن است که تجمیع این موارد در کنار تاثیرگذار ی متقابل بازارهای مختلف بر یکدیگر، بر حمایت قیمتی از بازار فولاد نیز منجر خواهد شد. به عنوان نمونه افزایش نقدینگی در کشور، نگرانی از افزایش تورم تولیدکننده و سپس تاثیرگذاری بر تورم مصرف کننده، رشد 26 درصدی بودجه عمرانی سال 96 به نسبت تخصیص واقعی بودجه عمرانی سال جاری، رشد قیمت دلار که محرکی برای تقویت قیمت ها و رشد حجم تقاضا خواهد بود همچنین خوش بینی های موجود به بهبود اوضاع اقتصادی در ماه های آینده حتی با توجه به اما و اگرهای انتخاباتی، مواردی است که می توانند همگی از تقویت این بازار حمایت کنند.
در نهایت باید به زمزمه های اجرایی شدن ماده 37 قانون بهبود فضای کسب وکار رقابت پذیر اشاره کرد که در ذیل این قانون، هر کالای عرضه شده در بورس کالابرای صادرات نیاز خواهد داشت تا 3 مرتبه در این بورس عرضه شده و سپس مجوز صادرات آن صادر خواهد شد. این بند قانونی را باید بسیار مهم ارزیابی کرد هرچند که در سال 91 مصوب شده، در سال 94 دستورالعمل اجرایی آن صادرشده ولی هنوز به صورت واقعی عملیاتی نشده است. در صورت تحقق اجرای این قانون، قطعا حجم عرضه بسیاری از عرضه ها در بورس کالاافزایش داشته و سیگنالی برای تامین ساده تر بازار داخلی، از محصولات مورد نیاز خواهد بود.
در صورت تحقق چنین رویکردی در کنار بالاتر بودن قیمت های داخلی به نسبت نرخ های صادراتی برخی از کارخانه های نسبتا کوچک و متوسط، ساده ترین خروجی این وضعیت را باید در افزایش سودآوری شرکت های بزرگ عرضه کننده در بورس کالابه شمار آورد که برای بخش های مختلف صنعتی وضعیت بهتری را به همراه خواهد داشت. با توجه به این موارد شاید از این پس شاهد رشد عرضه برخی کالاهای خاص در بورس کالای ایران باشیم که به این دلیل می توانیم به فکرتقویت بنیادین بازارهای کالایی با محوریت بازار فولاد باشیم که چهره ای جدید از معاملات را با رونق حجم دادوستدها ترسیم خواهد کرد.

مرجع : ماین نیوز